Nikotinik asit için farklı isimler vardır: niasin, vitamin PP (Pellagra Preventionis) ve vitamin B3. B3 vitamini ve B vitamini grubuna dahil edilmesi tam olarak doğru değildir. Organizmalarda niasin, nikotinamid olarak sunulur ve nikotinamid adenin dinükleotid (NAD) ve nikotinamid dinükleotid fosfatın (NADP (H)) sentezi için gereklidir. Bu iki molekül, oksit reaksiyonlarını azaltmada rol oynayan önemli koenzimlerdir ve 100’den fazla enzimde bulunur. Niasin, hem diyetten hem de endojen ve ruminal sentezden elde edilen triptofandan elde edilir. Niasin moleküllerinin sentezi ile hayvan gereksinimlerinin tam olarak karşılanıp karşılanmadığı veya bir diyet takviyesinin gerekli olup olmadığı açık değildir. Bu moleküller rumen mikroflorası tarafından kullanılabilir, ancak serbest formda verilirse, hayvanın absorpsiyonu için diyet takviyesi olarak yeterli değildir.
Niasin, özellikle geviş getiren hayvanlarda tipik geçiş dönemi olan negatif enerji dengesi (NEBAL) sırasında lipid doku mobilizasyonunu azaltabilir. Bu lipoliz kontrolü, daha düşük esterleşmemiş yağ asidi (NEFA) ve β-hidroksibutirat dolaşım konsantrasyonuna yol açar, bunun sonucunda ketozis riski azalır böylece hayvanın verimi ve genel sağlığı iyileşir. Korunmasız formdaki niasin diyet takviyesi, rumen protozoalarını ve bakterilerini ve dolayısıyla süt proteinini artırabilir.
Niasin takviyesinin süt inekleri üzerindeki etkileri geçmiş yıllarda araştırılmıştır. Nielsen ve ark. “Niasinin erken laktasyondaki süt ineklerine beslenmesinin etkilerinin gözden geçirilmesi” başlıklı makalelerinde (Acta Vet. Scand., 2003) şu sonuca varmıştır: “Ek niasin, yağ dokusunun mobilizasyonunu veya karaciğerdeki lipid içeriğini azaltmaz. . Bu nedenle, niasinin karaciğer yağlanmasını ve ketozu önlemesi olası değildir. Ayrıca, niasin erken laktasyondaki süt ineklerinde yem alımını, süt verimini veya süt kompozisyonunu etkilemez”.
Öte yandan, 2005 yılında Schwab ve ark. “İnceleme: Süt ineklerinde ek diyet niasine verilen laktasyon tepkilerinin bir meta-analizi” yayınlandı. Niasin diyet takviyesi alan süt ineklerinin üretken performansı hakkında 1980 ve 1998 yılları arasında yayınlanan 27 çalışmayı analiz ettiler. Sonuçları, 6 g/hayvan/gün niasinin yem alımını, yem verimliliğini, süt üretimini ve bileşimini, BHBA, NEFA veya glisemiyi etkilemediğiydi. Aksine, 12 g/hayvan/gün süt üretimini (FCM %4) ve yem verimliliğini iyileştirdi. Mekanizmaları tam olarak anlamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulmasına rağmen, özellikle geçiş döneminde niasin ve metabolizma arasında pozitif bir korelasyon belirlediler.
Bu iki makale, niasin takviyesinin (12 g/inek/gün’den düşük) sadece hafif etkileri olduğunu göstermiştir. Ancak tüm bunlar ve önceki çalışmalar, serbest formda niasin ile yapılmıştır. NAD ve NADP(H) sentezi rumen mikroflora modülasyonu ile ilgiliyken, günümüzde bu tip niasinin laktasyondaki süt ineklerinde çok az fayda sağladığı iyi bilinmektedir.
2008 yılında Niehoff ve ark. (Br. J. Nutr. 101:5-19), niasin hakkında ilginç düşünceleri olan “Süt sığırları için Niasin: bir inceleme” yayınladı. Günde 35 kg süt (FCM %4) üreten 650 kg’lık bir süt ineğinin rumen mikroflorasının 1800 mg/gün niasin sentezlediğini öne sürdüler. Bu büyüklükteki bir hayvan için niasin gereksinimi dokular için 256 mg ve süt üretimi için 33 mg’dır, bu nedenle diyet takviyesine gerek yoktur. Rumen niasin üretimini ve bozulmasını etkileyen birçok faktörün olduğu ve Niehoff çalışmasında sadece birkaç hayvanın araştırıldığı belirtilmelidir; yazarların bile verilerin güvenilirliği konusunda bazı şüpheleri vardı.
Bununla birlikte, aşağıdaki çalışmaların çoğu rumen korumalı niasin kullanılarak yapılmıştır: sonuçlar hayvan metabolizması üzerinde olumlu etkiler göstermiştir. Niasin, NEBAL sırasında lipid dokusundan lipolizi ve NEFA mobilizasyonunu azaltır. Süt ineklerinde geçiş dönemi ve NEBAL nedeniyle kilo kaybı fizyolojiktir, ancak NEFA konsantrasyonu peripartumda 0,29 mmol/l’den ve laktasyon döneminde 0,6 mmol/l’den fazla artarsa devam eden bir patoloji vardır. Bir sürünün %15’inden fazlasında bu NEFA konsantrasyonları varsa, bunun nedeni yanlış beslenme, çevre veya kötü yönetim olabilir.
Lipoliz, geçiş dönemi için tipik olan hormonal durumla belirlenir (düşük insülinemi, doku insülin direnci, daha yüksek glukagon ve somatotropik hormon konsantrasyonları). Plazma NEFA’sındaki artış, hipotalamik-hipofiz-yumurtalık eksenini olumsuz etkiler. Buzağılamadan sonra yumurtalık aktivitesinin gecikmeli olarak yeniden başlamasına, foliküllerde kistik dejenerasyon riskinin artmasına, düşük kaliteli oositlere ve korpus luteuma ve aşılama öncesi aşamada embriyo için uygun olmayan bir rahim ortamına neden olur. NEFA kökenini ayırt etmeden plazma NEFA konsantrasyonunu bilmek mümkün olsa da, diyetteki rumen korumalı doymuş yağ asitleri ile endojen lipid dokusundan NEFA arasında bir bağlantı olduğu açıktır.
Yüksek NEFA ayrıca bağışıklık sistemine müdahale eder: Tablo 1, bunların bazı olumsuz etkilerini vurgulamaktadır.
Tablo 1: Plazma NEFA’daki artışın geçiş süt ineklerinin bağışıklık tepkisi üzerindeki etkileri. (Contreras et al. JDS 101:2737-2752)
| Hücre Tipi | İşlev üzerindeki etksi | Varyasyon | Referans |
| Polimorfonükleer lökositler | Hücre Sayısı | – | Sander et al. 2011 |
| Kemotaktik yetenek | – | Hammon et al. 2006;
Hoeben et al. 2000 |
|
| Fagositik aktivite | – | Nonnek et al. 2003 | |
| Oksidatif aktivite | Inhibisyon | Ster et al. 2012 | |
| ROS | + | Scalia et al. 2006 | |
| Mononükleer
Lökositler |
Apoptoz | + | Buhler et al. 2016 |
| Proliferasyon ve stimülasyon | – | Petzold et al. 2015;
Ster et al. 2012 |
|
| IgM ve IFN-τ sekresyonu
|
– | Lacetera et al. 2005 e 2004 | |
|
Nötrofiller |
Apoptotik gen ifadesi | + | Buhler et al. 2016 |
| Lenfositler | Mitojenik ajan yanıtı | – | Lacetera et al. 2004;
Nonnecke et al. 2003 |
| IgM sekresyonu | Inhibisyon | Lacetera et al. 2004 | |
| B hücreleri | Immunoglobulin üretimi | – | Lacetera et al. 2004 |
Büyük miktarda NEFA (buzağılama sonrası büyük kilo kaybı) mobilize eden geviş getiren hayvanlarda karaciğer yağlanması, ketozis ve ilgili metabolik patolojiler (abomazal çıkık, plasenta retansiyonu ve lohusa metritis) açısından yüksek risk vardır. Çalışmaların sayısı, niasinin lipoliz yönetiminde iyi bir yardımcı olduğunu göstermektedir. İnsülin üretimini ve bu hormona karşı doku duyarlılığını uyaran diyetler, NEBAL’in olumsuz etkilerini önlemek için sıklıkla yetersizdir. Rumen korumalı niasin, lipid dokusuna ve adipositlere ulaşarak adenil siklaz aktivitesini inhibe eder ve sonuç olarak hücre içi döngüsel AMP aktivitesini azaltır.
Sığır kilo kaybını ve lipoliz yönetimini ölçmek için hem öznel hem de nesnel olmak üzere üç yöntem vardır. En sık kullanılan subjektif yöntem, görsel enstrümantal (BCS-kamera, DeLaval) analiz yoluyla BCS değerlendirmesidir. Objektif yöntemler plazma NEFA tayini, süt yağı üretiminin değerlendirilmesi (laktasyonun ilk 8 haftasında %4.8’den az) ve süt analizidir (FT-MIR).
Niasin, sadece lipid doku mobilizasyonu üzerinde olumlu etkilere sahip olmakla kalmaz, aynı zamanda ısı stresi dönemlerinde de faydalıdır. Rumen korumalı niasin (8-16 g aktif madde), periferik vazodilatasyona neden olur ve ter bezi aktivitesini arttırır: olumlu sonuç, vücut ısısının deri yoluyla dağılmasıdır. Niasin takviyesinin etkinliğini belirlemek için çiftlikte deneysel yöntem, rektal sıcaklık izlemektir. Isı stresi (yüksek çevresel nem ve sıcaklık) altındaki bir organizma vücut ısısını sabit tutamaz. Süt ineklerinde rektal sıcaklıktaki 0,5°C’lik bir artış bile ısı stresini gösterir, böylece niasin etkinliği sürüde kolayca kontrol edilebilir.
Daha fazla bilgi için: marketing@vetagro.com
